W momencie diagnozy Hashimoto, wielu pacjentów stoi przed dylematem “co teraz?” zastanawiając się, jakie zmiany powinni wprowadzić do swojej diety. Studiując temat diety w Hashimoto, często mówi się o eliminowaniu pewnych grup składników takich jak gluten, laktoza, zapominając o równie ważnej kwestii jaką jest odpowiedni udział białko w diecie pacjentów z chorobą Hashimoto.

Funkcje i źródła białka

Białka budują wszystkie tkanki człowieka i są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, rozwoju i wzrostu organizmu. Białka regulują metabolizm i funkcje narządów, ich rola polega także na wytwarzaniu enzymów i hormonów.

Zawartość białka jest różna w zależności od produktu. Najlepszym źródłem białka są mięso, ryby, nabiał, jaja i nasiona roślin strączkowych. Średnia zawartość białka w mięsie wynosi między 15-21 %, natomiast w mleku znajduje się 3,5% białka a w serach twarogowych od 5 do 19%. Stosunkowo dużo białka znajdziemy w nasionach roślin strączkowych – 8-20%.

W momencie gdy sięgamy po produkt musimy mieć świadomość, że nie tylko zawartość białka ma znaczenie. Istotnym parametrem jest jego przyswajalność. W przypadku produktów roślinnych jego “wartość biologiczna” jest niższa niż białek pochodzenia zwierzęcego. Co to znaczy w praktyce? Pokarm pochodzenia zwierzęcego jak mięso, ryby, nabiał, jaja zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, w przeciwieństwie do produktów roślinnych (2).

Ile białka potrzebuje osoba z Hashimoto?

Zapotrzebowanie na białko w diecie osoby ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto jest wyższa niż u osoby zdrowej. Aktualne normy żywienia człowieka dla populacji Polski sugerują spożycie białka u osoby zdrowej na poziomie 10-20% energii. U osób z chorobą Hashimoto zaleca się natomiast aby 15-25% energii w diecie pochodziło z białka. Takie zalecenie ma swoje uzasadnienie.

Po pierwsze, białka są niezbędne do produkcji hormonów tarczycy. Z tego względu należy wybierać głównie białko pochodzenia zwierzęcego, tj. pełnowartościowe, gdyż stanowi ono źródło egzogennych aminokwasów, np. tyrozyny. Aminokwas ten jest niezbędny do syntezy hormonów tarczycy, łączy się z jodem i w ten sposób dochodzi do powstania prekursorów hormonów tarczycy.

Białko przyspiesza metabolizm, który zazwyczaj jest zwolniony u tej grupy pacjentów. Jak to się dzieje? W przypadku spożywania większej ilości białka dochodzi do podwyższenia wartości termogenezy poposiłkowej a co za tym idzie całkowitej przemiany materii nawet o 25%.

Istnieją także doniesienia naukowe o hamowaniu wypadania włosów w przypadku zapewnienia odpowiedniej jego podaży w diecie. Wypadanie włosów jest jednym z głównych objawów choroby Hashimoto (3).

Źródła białka dla pacjentów z chorobą Hashimoto

Planując swój jadłospis osoba z przewlekłym, autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy powinna zadbać o to aby w jej diecie znalazło się białko pochodzenia zwierzęcego, takie jak mięso, jaja oraz ryby. Produkty te dostarczają białko o najwyższej wartości biologicznej a dodatkowo są one źródłem innych, istotnych składników odżywczych. Dobrym źródłem białka dla osób z chorobą Hashimoto są także rośliny strączkowe. Należy jednak pamiętać o eliminacji z jadłospisu soi z uwagi na interakcję soi z lekami stosowanymi w chorobach tarczycy. W diecie należy również ostrożnie planować spożycie mleka i produktów mlecznych, które mimo wysokiej zawartość białka, muszą być często eliminowane ze względu na częste występowanie nietolerancji laktozy w tej grupie. (4)

Podsumowanie

Białko pełni niezwykle ważne funkcje w organizmie. W postępowaniu dietetycznym u osób chorych na Hashimoto należy uwzględnić wyższą podaż białka, niż u osoby zdrowej, a dodatkowo białko dostarczane z dietą powinno charakteryzować się wysoką wartością odżywczą. Dobrymi źródłami tego makroskładnika są produkty pochodzenia zwierzęcego.

Literatura

Cichosz G. Czeczop H: Kontrowersje wokół białek diety. Pol. Merkur. Lek (Pol. Med. J.), 2013, XXXV/210: 397-401
Heckl S. Reiners C. Buck AK. Schäfer A. Dick A. Scheurlen M: Evidence of impaired carbohydrate assimilation in euthyroid patients with Hashimoto’s thyroiditis. European Journal of Clinical Nutrition (2015), s. 1-7.
Ratajczak A.E. Moszak M. Grzymisławski M.: Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne (2017), ISSN 2451–1870 (online); 7(4): s. 305-311.
Zakrzewska E. Zegan M. Michota-Katulska E.: Zalecenia dietetyczne w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna (2015), XLVIII, 2: s.117-127.

O autorze Redakcja

Mamhashi.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o chorobie Hashimoto, który powstał z myślą o osobach chorych, szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: endokrynologia, dietetyka i psychologia.