Suplementacja nukleotydów w chorobie Hashimoto
Co to są nukleotydy? Nukleotydy są podstawowymi cząsteczkami strukturalnymi nici kwasów nukleinowych DNA i RNA, bez których nasz organizm nie…
W przypadku chorób tarczycy można wymienić kilka składników odżywczych, które mają szczególne znaczenie. Jednym z nich jest jod – pierwiastek niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, a zatem do prawidłowego jej funkcjonowania. Odpowiednie stężenie tych hormonów ma ogromne znaczenie dla całego organizmu, ponieważ wpływają one m.in. na rozwój i funkcjonowanie mózgu oraz całego układu nerwowego, serca, nerek, mięśni, a także biorą udział w wielu procesach metabolicznych i odpowiadają za utrzymanie prawidłowej temperatury ciała.
Źródła jodu i jego przyswajanie
W jod obfitują produkty takie jak: makrela, dorsz, sardynki, małże, ostrygi, algi morskie, otręby, sól jodowana, woda mineralna, sery żółte i pleśniowe, jaja. W przewodzie pokarmowym wchłania się około 90% jodu dostarczanego z pożywieniem, a wychwyt jodu przez tarczycę to około 25-30% tej ilości.
Zapotrzebowanie na jod
Zalecane dzienne spożycie jodu dla osób dorosłych wynosi 150 µg (zapotrzebowanie zwiększa się u kobiet w czasie ciąży i w okresie laktacji do 220 µg i 290 µg/dobę). W Polsce dobowa podaż jodu u kobiet wynosi średnio około 117 µg, natomiast u mężczyzn około 176 µg (1).
Wpływ jodu na pracę tarczycy
Długotrwałe niedobory jodu mogą przyczyniać się do wystąpienia niedoczynności tarczycy (2), a także powiększenia gruczołu tarczowego i powstania wola. Badania dowodzą, że niedostateczna podaż jodu może powodować obniżenie odporności immunologicznej organizmu. W celu zapobiegania niedoborom, w wielu krajach wprowadzono jodowanie soli. Obecnie ponad 70% populacji świata używa właśnie soli jodowanej.
Z drugiej strony zbyt wysokie dawki jodu również mają negatywny wpływ na organizm. Gruczoł tarczowy posiada mechanizm obronny, jest to tzw. efekt Wolffa-Chaikoffa, który polega na zahamowaniu syntezy hormonów tarczycy w sytuacji nadmiernej podaży jodu. U zdrowych osób zjawisko to ustępuje zwykle po około 48 godzinach, natomiast w przypadku osób predysponowanych do zaburzeń na tle autoimmunologicznym, taki stan może się utrzymać, powodując wzrost TSH i w efekcie rozwój niedoczynności tarczycy. W wielu badaniach potwierdzono, że wysoki poziom jodu koreluje ze zwiększoną wartością TSH (4).
Warto zwrócić uwagę na fakt, że wysokie spożycie jodu wiąże się też ze zwiększoną odpowiedzią autoimmunologiczną. Badania dowiodły, że nawet niewielki wzrost podaży może spowodować taką reakcję. W związku z tym w chorobie Hashimoto nadmiar tego pierwiastka nie jest wskazany (3).
Podsumowanie
W przypadku choroby Hashimoto należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią zawartość jodu w diecie. Bardzo istotne jest zachowanie równowagi w ilości tego pierwiastka, ponieważ zarówno zbyt niska, jak i za wysoka podaż jodu mogą mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu oraz przebieg choroby.
Literatura
- Jarosz M, Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa 2017, Instytut Żywności i Żywienia, s. 213-220.
- Laurberg P, Cerqueira C, Ovesen L, Iodine intake as a determinant of thyroid disorders in populations, Clin Endocrinol Metab. 2010, Feb;24(1):13-27. doi:10.1016/j.beem.2009.08.013
- Liontiris M, Mazokopakis E, A concise review of Hashimoto thyroiditis (HT) and the importance of iodine, selenium, vitamin D and gluten on the autoimmunity and dietary management of HT patients.Points that need more investigation, Hell J Nucl Med 2017; 20(1): 51-56. doi:10.1967/s002449910507
- Luo J, Hendryx M, Dinh P, et al. Association of Iodine and Iron with Thyroid Function. Biol Trace Elem Res. 2017; 179(1): 38–44, doi: 10.1007/s12011-017-0954-x
- Pastusiak K., Michałowska J., Bogdański P. Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, 8(4): 155–160.
O autorze
Mamhashi.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o chorobie Hashimoto, który powstał z myślą o osobach chorych, szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: endokrynologia, dietetyka i psychologia.
