Czy nadmiar jodu szkodzi? Balansowanie suplementacji w chorobach tarczycy

Jod to pierwiastek kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy, odpowiedzialny za produkcję hormonów trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Jednakże zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu mogą negatywnie wpływać na zdrowie. Balansowanie suplementacji tego pierwiastka jest się szczególnie istotne w przypadku chorób tarczycy, takich jak niedoczynność czy choroba Hashimoto.

Nadmiar jodu – czy jest naprawdę szkodliwy?

Zbyt wysoka podaż jodu w diecie lub suplementacji może prowadzić do następujących problemów zdrowotnych:

Indukowana nadczynność tarczycy: Wysokie stężenia jodu mogą nadmiernie stymulować gruczoł tarczowy, co prowadzi do nadczynności. Objawia się to m.in. kołataniem serca, drżeniem rąk i niepokojem [2].

Efekt Wolffa-Chaikoffa: Nadmiar jodu może tymczasowo zahamować syntezę hormonów tarczycy, co może pogłębiać niedoczynność [1].

Zaostrzenie Hashimoto: Osoby z tą chorobą autoimmunologiczną mogą doświadczać nasilenia objawów przy nadmiarze jodu, który może wywołać dodatkowy stan zapalny w tarczycy [1].

Suplementacja jodu w chorobach tarczycy

Hashimoto: Badania wskazują, że suplementacja jodu nie jest wskazana w przypadku Hashimoto, chyba że pacjent jest w ciąży. W takim przypadku organizm kobiety i rozwijający się płód wymagają większych ilości tego pierwiastka, co wymaga ścisłego monitorowania poziomu hormonów tarczycy [5].

Niedoczynność tarczycy: U osób z niedoczynnością, która wynikaja z niedoboru jodu suplementacja może być korzystna, ale powinna być prowadzona ostrożnie i pod nadzorem specjalisty. Nadmierna podaż jodu może pogłębić problem [3].

Nadczynność tarczycy: Nadmiar jodu może wywołać groźne reakcje u osób z nadczynnością tarczycy lub z nowotworami tarczycy [2].

Jak monitorować poziom jodu w organizmie?

Najlepszym sposobem na sprawdzenie poziomu jodu w organizmie jest analiza laboratoryjna, np. poprzez badanie poziomu jodu w moczu. Alternatywnie, konsultacja z endokrynologiem pozwala określić zapotrzebowanie na jod w diecie, szczególnie w przypadku osób cierpiących na choroby tarczycy [1].

Wnioski

Zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu są szkodliwe dla zdrowia tarczycy. W przypadku chorób takich jak Hashimoto czy niedoczynność tarczycy suplementacja jodu powinna być stosowana ostrożnie i wyłącznie pod kontrolą lekarza. Kluczowe jest dostosowanie dawki do indywidualnych potrzeb organizmu i regularne monitorowanie poziomu hormonów tarczycy oraz stężenia jodu.

Literatura

Bürgi, H. (2010). Iodine excess. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism.
Leung, A. M., & Braverman, L. E. (2014). Consequences of excess iodine. Nature Reviews Endocrinology.
Prete, A., Paragliola, R. M., et al. (2015). Risk of thyroid disease from iodine exposure. International Journal of Endocrinology.
Sun, X., Shan, Z., & Teng, W. (2014). Effects of increased iodine intake on thyroid disorders. Endocrinology and Metabolism.
Zimmermann, M. B., & Boelaert, K. (2015). Iodine deficiency and thyroid disorders. The Lancet Diabetes & Endocrinology.

O autorze Redakcja

Mamhashi.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o chorobie Hashimoto, który powstał z myślą o osobach chorych, szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: endokrynologia, dietetyka i psychologia.