Bisfenol A a choroba Hashimoto

Obecnie coraz częściej diagnozuje się przypadki choroby Hashimoto. Z czego to wynika? Czy z tego, że medycyna jest coraz bardziej rozwinięta i po prostu coraz więcej pacjentów zostaje prawidłowo zdiagnozowanych, a może z tego, że towarzyszy nam coraz więcej czynników środowiskowych, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby Hashimoto? Właściwie obie odpowiedzi są prawidłowe. Na chorobę Hashimoto oddziałują czynniki genetyczne i środowiskowe, ale o ile na czynniki genetyczne mamy znikomy wpływ, o tyle na czynniki środowiskowe ten wpływ jest znacznie większy. I tutaj pojawia się temat bisfenolu A, który uważany jest za potencjalny czynnik środowiskowy zwiększający ryzyko ujawnienia się choroby Hashimoto. A więc, czym jest właściwie bisfenol A i czy rzeczywiście zwiększa ryzyko choroby Hashimoto?

Czym jest bisfenol A?

Bisfenol A to związek chemiczny, który budową przypomina estrogen (żeński hormon płciowy). W obecnych czasach ten związek chemiczny powszechnie towarzyszy człowiekowi w życiu codziennym, ponieważ występuje w wielu produktach. Znajduje się on w większości wyrobów plastikowych, osłonkach puszek, papierze do paragonów fiskalnych i papierze do potwierdzeń transakcji kart płatniczych. Warto wspomnieć, że jego źródłem jest także dym tytoniowy (1). Co więcej, może on przedostać się do organizmu człowieka zarówno drogą oddechową, pokarmową, jak i przez skórę.

Bisfenol A, a choroba Hashimoto

W związku z tym, że bisfenol A przypomina ludzki hormon, jest powszechny i ma zdolność wchłaniania się do organizmu, zaczęto podejrzewać, że może on negatywnie wpływać na zdrowie człowieka. W testach prowadzonych na zwierzętach wykazano, że bisfenol A zwiększa ryzyko ujawnienia się chorób autoimmunologicznych (w tym choroby Hashimoto). Wykazano jego negatywny wpływ na układ odpornościowy, pracę tarczycy i pobieranie jodu, a także produkcję hormonów (2). Inne badania na zwierzętach również potwierdziły, że bisfenol A wpływa na układ odpornościowy. Jego działanie polegało głównie na zakłócaniu funkcjonowania komórek odpornościowych i skracaniu ich żywotności. Jednakże należy zaznaczyć, że końcowy efekt był sumą działania bisfenolu A i innych czynników, głównie diety, stężenia estrogenów we krwi oraz genetyki (3). 

Czy bisfenol A jest bezpieczny?

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności przyjął stanowisko, że nie ma przekonujących dowodów na to, że bisfenol A jest toksyczny. Należy bowiem pamiętać, że przedstawiony negatywny wpływ na zdrowie bisfenolu A dotyczył badań eksperymentalnych na szczurach, a nie na ludziach. Stąd też istnieje dalsza potrzeba badań, aby móc odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie (4). 

Czy unikać bisfenolu A? 

Jako, że temat negatywnego wpływu bisfenolu A na zdrowie człowieka (w tym na ujawnienie się choroby Hashimoto) wciąż się rozwija, to warto zachować ostrożność i starać się unikać kontaktu z nim, jeżeli nie jest to konieczne. W związku z tym, należy też pamiętać, że bisfenol A przyjmuje najgorszą formę po kontakcie z środowiskiem kwaśnym, bądź wysoką temperaturą. 

Pojawia się zatem pytanie: jak zminimalizować ryzyko jego potencjalnie negatywnego działania? 

Oczywiście nie ma możliwości całkowitego wykluczenia go z życia codziennego, jednak można przestrzegać kilku prostych zasad. 

• Nie należy używać pojemników, czy butelek z tworzyw sztucznych do pakowania i przechowywania produktów kwaśnych oraz gorących, a także nie należy podgrzewać produktów w plastikowych butelkach, czy piec w folii. 
• Warto wybierać żywność świeżą, nieopakowaną, bądź kupować butelki, które w swoim kodzie na opakowaniu, tzn. w trójkącie oznaczającym recykling, nie zawierają numerów 3 i 7. 
• Należy również unikać palenia tytoniu, zarówno czynnego jak i biernego (5).

Warto wspomnieć, że bisfenol A jest tylko jednym z czynników środowiskowych mogących potencjalnie zwiększać ryzyko ujawnienia się choroby Hashimoto, dlatego warto zachować złoty środek i pamiętać o przestrzeganiu zasad prozdrowotnego stylu życia.

Literatura

1. Kharrazian D. The Potential Roles of Bisphenol A (BPA) Pathogenesis in Autoimmunity. Autoimmune Dis. 2014; 2014: 1-12.
2. Wu. Y., Beland F., Fang J. L. Effect of triclosan, triclocarban, 2,2′,4,4′-tetrabromodiphenyl ether, and bisphenol A on the iodide uptake, thyroid peroxidase activity, and expression of genes involved in thyroid hormone synthesis. Toxicol In Vitro. 2016; 32: 310-319.
3. Xu J., Huang G., Guo T. Developmental Bisphenol A Exposure Modulates Immune-Related Diseases. Toxics. 2016; 4(4): 4-23.
4. Kimber I. Bisphenol A and immunotoxic potential: A commentary. Regul Toxicol Pharmacol. 2017; 90: 358-363.
5. Kharrazian D. The Effect of Plastic Products on Autoimmune Disease and Thyroid Function: Stop Using Plastic Coffee Lids!: https://drknews.com/effect-plastic-products-autoimmune-disease-thyroid-function-stop-using-plastic-coffee-lids/?fbclid=IwAR0b7njPcuN0rJxbvheaWZPMvrrXdDVIflTwzoCb8FRrRQL5vXygyzT-X7U.

O autorze Julita Sobańska

mgr

Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na kierunku Dietetyka. Doświadczenie zawodowe zdobywane głównie przez praktyki studenckie oraz staże zawodowe. Do głównych jej zainteresowań należy poradnictwo żywieniowe osób chorych na cukrzycę.

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ

udostępnij na facebook-u